Ngón tay cò súng (ngón tay bật)

Định nghĩa

Ngón tay cò súng (ngón tay bật) là bệnh gì?

Ngón tay cò súng, hay ngón tay bật, là bệnh khiến cho ngón tay bị cứng ở một tư thế. Bệnh chủ yếu tác động đến lớp mô xung quanh gân ngón tay gọi là bao gân. Gân là các mô sợi dày gắn cơ với xương. Viêm bao gân làm cho gân không chuyển động một cách trơn tru được, nên ngón tay bị khóa tại chỗ.

Những ai thường mắc phải ngón tay cò súng (ngón tay bật)?

Mọi độ tuổi đều có thể bị ngón tay cò súng nhưng bệnh thường thấy ở những người trên 45 tuổi và ở nữ nhiều hơn nam. Bệnh được cho là nguy cơ nghề nghiệp của nha sĩ, thợ may và thợ mổ gia súc.

Triệu chứng và dấu hiệu

Những dấu hiệu và triệu chứng của ngón tay cò súng (ngón tay bật) là gì?

Ngón tay thường bị cố định, kẹt hoặc khóa trong tư thế gập khi gập hoặc duỗi ngón tay. Cần phải có ai đó kéo thẳng hoặc bẻ về vị trí cũ. Đau xảy ra trên vùng gân và thường đau nhiều hơn khi vận động. Ngoài ra cũng có thể xuất hiện sưng. Người lớn thường bị ngón giữa còn trẻ em thường bị ngón tay cái.

Có thể có các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.

Khi nào bạn cần gặp bác sĩ?

Nên gọi bác sĩ nếu bạn gặp một trong hai trường hợp sau:

Thấy các triệu chứng kéo dài;
Bị sốt sau khi phẫu thuật hoặc vết mổ bị chảy mủ.

Nguyên nhân

Nguyên nhân gây ra ngón tay cò súng (ngón tay bật) là gì?

Ngón tay bật xảy ra khi vỏ bao gân của ngón tay bị kích thích và viêm. Trong đó, gân là các dải xơ nối kết cơ với xương. Mỗi gân cơ được bao quanh bởi một vỏ bao bảo vệ. Điều này ảnh hưởng đến chuyển động trượt bình thường của gân cơ ở trong vỏ bao. Ngoài ra, kích thích vỏ bao gân kéo dài sẽ tạo nên sẹo, dày và xơ hóa càng làm cho chuyển động của gân thêm khó khăn.

Nguy cơ mắc bệnh

Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc ngón tay cò súng (ngón tay bật)?

Có rất nhiều yếu tố có thể làm tăng nguy cơ bị ngón tay cò súng, bao gồm:

Cầm nắm lặp lại. Các nghề nghiệp và sở thích đòi hỏi việc sử dụng tay lặp lại và cầm nắm kéo dài làm tăng nguy cơ;
Một số bệnh lý: tiểu đường, viêm khớp dạng thấp;
Giới tính: bệnh gặp nhiều ở nữ hơn.

Không có các yếu tố nguy cơ bệnh không có nghĩa là bạn không thể mắc bệnh. Những dấu hiệu trên chỉ mang tính tham khảo. Bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ chuyên khoa để biết thêm chi tiết.

Điều trị

Những thông tin được cung cấp không thể thay thế cho lời khuyên của các chuyên viên y tế. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ.

Những phương pháp nào dùng để điều trị ngón tay cò súng (ngón tay bật)?

Cách điều trị tốt nhất là làm giảm viêm và khôi phục chuyển động trượt bình thường của gân ở trong bao gân. Ở những trường hợp nhẹ , các triệu chứng có thể được cải thiện bằng cách tránh một số công việc gây ra bệnh. Cho ngón tay nghỉ ngơi bằng một loại nẹp đặc biệt có thể giúp ích.

Ngược lại có thể tiêm thuốc steroid (cortisone) vào gân qua lòng bàn tay. Bác sĩ có thể làm điều này ở phòng khám. Có thể cần tiêm nhiều hơn một lần do vấn đề này đôi khi tái phát. Tiêm thuốc làm giảm triệu chứng ở 65% bệnh nhân. Các triệu chứng thường biến mất trong 3-5 ngày và ngón tay hết bị khóa trong 2-3 tuần.

Nếu vấn đề vẫn tiếp tục, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật bằng cách gây tê nơi sẽ mổ. Sau đó, bác sĩ sẽ cắt một đường nhỏ ở lòng bàn tay và mở dải mô bao chặt quanh gân ra. Đôi khi có thể thực hiện phẫu thuật bằng đầu kim mà không cần phải rạch.

Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán ngón tay cò súng (ngón tay bật)?

Bác sĩ thường chẩn đoán dựa trên khám thực thể và các triệu chứng, không cần đến các xét nghiệm. Trong quá trình khám, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn nắm, mở bàn tay, kiểm tra các vùng trên tay, sự trơn tru khi vận động và bằng chứng của cứng khớp. Bác sĩ cũng có thể sờ lòng bàn tay của bạn để xem có u khối gì không. Nếu u liên quan đến bệnh ngón tay cò súng thì nó sẽ chuyển động cùng lúc khi ngón tay vận động, bởi vì u dính vào gân cơ điều khiển ngón tay. Đôi khi có thể xét nghiệm máu và chụp X-quang để loại trừ khả năng các nguyên nhân khác gây ra bệnh như gout, đái tháo đường, gãy xương, tuyến giáp bất thường và hội chứng ống cổ tay.

Phong cách sống và thói quen sinh hoạt

Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn hạn chế diễn tiến của ngón tay cò súng (ngón tay bật)?

Ngón tay bật có thể được hạn chế nếu bạn:

Làm theo chỉ dẫn của bác sĩ;
Hiểu rằng ngón tay cò súng có thể tác động bất kỳ ngón tay nào. Nếu bệnh xảy ra ở nhiều hơn một ngón, bác sĩ sẽ loại trừ khả năng bị bệnh khác như tiểu đường trước khi bắt đầu điều trị.

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phương pháp hỗ trợ điều trị tốt nhất.

Hello Health Group không đưa ra các lời khuyên, chẩn đoán hay các phương pháp điều trị y khoa.

Bệnh A-Z - 05/12/2024

Định nghĩa